W 2025 roku kwalifikacja wojskowa obejmie przede wszystkim mężczyzn urodzonych w 2006 roku. Jednak wezwania na badania mogą też otrzymać starsi mężczyźni, którzy wcześniej nie zgłosili się do komisji. Lekarska komisja powiatowa decyduje o przyznaniu jednej z pięciu kategorii zdrowia:
- A – pełna zdolność do służby,
- B – czasowa niezdolność,
- C – niezdolność do służby w czasie pokoju, ale możliwa mobilizacja w czasie wojny,
- D – trwała niezdolność do służby czynnej w czasie pokoju,
- E – całkowita i trwała niezdolność do służby wojskowej.
Nowe zasady kwalifikacji – co się zmieniło?
Najważniejszą nowością jest fakt, że daltonizm nie powoduje już automatycznego wykluczenia z wojska. Z kolei transpłciowość została wyraźnie uwzględniona jako powód do przyznania kategorii D lub E, co oznacza zwolnienie z obowiązku służby. Zmiany wynikają z rozporządzenia Ministerstwa Obrony Narodowej z 25 marca 2024 roku, które przedstawia aktualną listę chorób oraz zaburzeń skutkujących niezdolnością do służby.
Jakie choroby wykluczają ze służby wojskowej?
Lista schorzeń dyskwalifikujących jest szeroka i dotyczy różnych układów i funkcji organizmu. Oto przykłady najczęściej powodujących przyznanie kategorii D lub E:
- Układ sercowo-naczyniowy – m.in. zaciskające zapalenie osierdzia czy poważne wady serca wymagające operacji.
- Układ pokarmowy – nawracająca choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy z powikłaniami.
- Kręgosłup i układ ruchu – schorzenia takie jak kręgozmyk, skolioza II–III stopnia czy zaawansowana choroba zwyrodnieniowa.
- Zmysły – całkowita ślepota, brak jednej lub obu gałek ocznych, znaczne ubytki słuchu oraz deformacje nosa utrudniające oddychanie.
- Zaburzenia psychiczne i neurologiczne – m.in. schizofrenia, choroba afektywna dwubiegunowa oraz lekooporna padaczka.
Decyzja komisji lekarskiej zależy od aktualnego stanu zdrowia oraz stopnia zaawansowania choroby, a także efektywności leczenia. Nie każde schorzenie wyklucza natychmiast ze służby – czasami możliwe jest przyznanie kategorii czasowej niezdolności.
Jak dobrze przygotować się do komisji lekarskiej?
- Zbierz pełną dokumentację medyczną – karty informacyjne, wyniki badań obrazowych, zaświadczenia od specjalistów. Brak tych dokumentów może spowodować, że decyzja zostanie odroczona.
- Wykonaj niezbędne badania – przed komisją warto wykonać zalecane badania, np. świeże EKG lub inne testy zlecone przez lekarza rodzinnego.
- Zawsze masz prawo odwołania – jeśli nie zgadzasz się z decyzją komisji, w ciągu 14 dni możesz odwołać się do wojewódzkiej komisji lekarskiej.
- Zgłaszaj objawy – jeżeli przed kwalifikacją odczuwasz np. bóle w klatce piersiowej, omdlenia, problemy ze słuchem lub drgawki, koniecznie poinformuj o tym lekarza przed komisją.
Kluczowe kategorie zdrowotne a zwolnienie z służby
W kwalifikacji wojskowej wyróżnia się pięć kategorii zdrowia, lecz dla potencjalnych żołnierzy najważniejsze są dwie:
- Kategoria D – trwała niezdolność do służby czynnej w czasie pokoju,
- Kategoria E – całkowita i trwała niezdolność do służby wojskowej.
Osoby posiadające któraś z tych kategorii są zwolnione z obowiązku odbywania czynnej służby wojskowej. Nowe rozporządzenie precyzuje, jakie schorzenia i stany zdrowotne skutkują taką oceną.
Raporty i źródła informacji
Dane zawarte w artykule opierają się na oficjalnym rozporządzeniu Ministerstwa Obrony Narodowej z 25 marca 2024 roku oraz aktualnych wytycznych dotyczących kwalifikacji wojskowej. Warto śledzić takie zmiany, aby być dobrze przygotowanym na badania kwalifikacyjne w 2025 roku.
„Nowe kryteria zdrowotne w kwalifikacji wojskowej pozwalają na lepsze dostosowanie oceny zdolności do służby, uwzględniając zmieniające się standardy medyczne i społeczne.” – ekspert MON