Pracownik, który przechodzi na emeryturę, nie musi opuszczać firmy jedynie z bukietem kwiatów. Kodeks pracy przewiduje dla niego odprawę emerytalną, czyli jednorazowe świadczenie pieniężne mające na celu złagodzenie przejścia od regularnego wynagrodzenia do emerytury. Sprawdź, kto może liczyć na takie wsparcie oraz jakie kwoty mogą trafić na konto.
Odprawa emerytalna – czym jest i kto ma do niej prawo?
Prawo do odprawy emerytalnej przysługuje osobom zatrudnionym na umowę o pracę, które rozwiązują swój stosunek pracy z powodu przejścia na emeryturę. Minimalna wysokość tej odprawy to równowartość jednomiesięcznego wynagrodzenia, zgodnie z art. 92¹ Kodeksu pracy.
W praktyce wiele firm, zwłaszcza te objęte układami zbiorowymi pracy, oferuje wyższe odprawy. Traktują je jako wyraz wdzięczności za lojalność i wieloletni staż pracy.

Jak obliczana jest wysokość odprawy?
Podstawą do wyliczenia odprawy jest średnie miesięczne wynagrodzenie z trzech ostatnich miesięcy pracy. Wlicza się do niego nie tylko pensję zasadniczą, ale także premie, dodatki, nadgodziny i inne składniki wynagrodzenia.
Niektóre przedsiębiorstwa stosują wielokrotność tej kwoty przy wyliczaniu odprawy – od dwóch do nawet sześciu średnich miesięcznych pensji, o ile ich wewnętrzne regulacje na to pozwalają.
Wyższe odprawy w sektorze publicznym
Pracownicy sektora publicznego mogą oczekiwać znacznie wyższych odpraw emerytalnych. Ustawa o pracownikach samorządowych przewiduje takie zasady wypłaty:
- dwie pensje po przepracowaniu 10 lat,
- trzy pensje po 15 latach pracy,
- sześć pensji po 20 latach zatrudnienia.
Podobne regulacje określa Karta Nauczyciela. Warto pamiętać, że odprawa emerytalna przysługuje jedynie raz – jeśli została już wypłacona przez jednego pracodawcę, nie można domagać się jej od kolejnego.
Kiedy odprawa emerytalna nie jest wypłacana?
Jeśli pracownik osiągnie wiek emerytalny, ale nadal pracuje i nie rozwiąże umowy o pracę, nie ma prawa do odprawy. Kluczowe jest faktyczne zakończenie zatrudnienia w związku z przejściem na emeryturę.
Odprawa przeważnie jest wypłacana automatycznie razem z ostatnią pensją. Niemniej jednak zdarza się, że pracodawca wymaga pisemnego potwierdzenia zamiaru przejścia na emeryturę. Warto więc zweryfikować ten wymóg z działem kadr z odpowiednim wyprzedzeniem.
Chociaż odprawa emerytalna nie zastąpi comiesięcznej pensji, może okazać się nieocenioną pomocą w pokryciu codziennych wydatków, spłacie zobowiązań czy zakupie potrzebnego sprzętu medycznego. Dlatego tak ważne jest, aby znać swoje prawa i upewnić się, że świadczenie trafi do osób, którym się należy.