Czerniak – rozpoznaj niebezpieczne znamiona na skórze

Joanna Kołaczkowska chorowała na raka skóry, a dokładniej na czerniaka – jeden z najbardziej podstępnych nowotworów. Zmiany świadczące o tej chorobie mogą mieć różne kolory – od brązowego, przez czarny, aż po prawie niewidoczne. Takie znamiona często pojawiają się na plecach, pod paznokciami, a także na rękach i nogach. Niestety, często mylimy je z niegroźnymi pieprzykami i zbyt długo je ignorujemy.

Jak rozpoznać czerniaka? „Zazwyczaj nie powstaje on ze znamienia, choć na pierwszy rzut oka wygląda jak znamię”, wyjaśnia dr n. med. Maciej Kowalewski, chirurg.

Kim była Joanna Kołaczkowska?

Joanna Kołaczkowska była wysoce cenioną postacią polskiej sceny kabaretowej. Jako filar Kabaretu Hrabi przez wiele lat rozbawiała miliony, zdobywając serca widzów niepowtarzalnym poczuciem humoru i charyzmą. Niestety, zmarła po długiej walce z czerniakiem. Informację o jej śmierci przekazał Kabaret Hrabi wzruszającym wpisem na Facebooku, podkreślając jej odwagę i godność w walce z chorobą.

Z ogromnym bólem i smutkiem zawiadamiamy, że odeszła Joanna Kołaczkowska… Walczyła dzielnie, z nadzieją. Niestety cud nie nastąpił. Asia odeszła spokojnie, w otoczeniu najbliższych i przyjaciół. Jej talent był zjawiskiem, obecność darem, a odejście stratą nie do ogarnięcia.

Informacje o przyczynie śmierci nie zostały szczegółowo podane, jednak wiadomo, że wcześniej zmagała się z czerniakiem – nowotworem skóry, który może rozwijać się niepostrzeżenie i długo pozostawać niezauważony.

Czerniak kontra pieprzyk – poznaj różnice

Czerniak rozwija się w melanocytach – komórkach, które odpowiadają za barwę skóry. Za jego powstawanie często odpowiada szkodliwe działanie promieni UV z słońca lub solarium, które uszkadza DNA melanocytów prowadząc do ich niekontrolowanego wzrostu. Czerniak może łatwo zostać pomylony z pieprzykiem, ale istnieją charakterystyczne cechy, które go odróżniają:

• Asymetria. Czerniak jest najczęściej nierównomierny – połówki znamienia nie są symetryczne.
• Nieostre granice. Zamazane, nieregularne krawędzie lub poszarpany kontur to typowa cecha.
• Zróżnicowany kolor. Czerniak może mieć kilka barw jednocześnie – od brązowego, przez czarny, aż po niebieski czy czerwony.
• Zmiany w czasie. Zmiana wielkości, kształtu lub koloru powinna zwrócić naszą uwagę.

Dr Kowalewski zwraca uwagę, że również zmiany takie jak zgrubienia, zaczerwienienia wokół znamienia, swędzenie czy krwawienie wymagają szczególnej obserwacji i konsultacji dermatologicznej.

Dermatolog może przeprowadzić dermatoskopię – bezbolesne badanie, które pozwala precyzyjnie rozpoznać, czy zmiana na skórze to palący problem, czy tylko niegroźny pieprzyk.

Rodzaje czerniaka – najbardziej typowe odmiany

1. Czerniak szerzący się powierzchownie (SSMM)
To najczęściej diagnozowany rodzaj czerniaka. Może rozwijać się z istniejącego pieprzyka lub pojawić nową zmianę. U mężczyzn najczęściej diagnozuje się go na tułowiu, u kobiet zaś na nogach i górnej części pleców. Charakteryzuje się płaską lub lekko wypukłą, asymetryczną plamą o kolorze od brązowego, czerwonego, po niebieski i czarny. W rzadkich przypadkach może być bezbarwny.

2. Czerniak guzkowy (MMN)
Uważany za najbardziej agresywną formę nowotworu skóry, odpowiada za około 10-15% przypadków. Rozwija się szybciej i najczęściej występuje na tułowiu, nogach, ramionach, a u starszych mężczyzn – na skórze głowy. Ma postać guzka w kolorze różowym, brązowym lub czerwonym.

3. Czerniak z plamy soczewicowatej (LMM)
Najczęściej dotyka osoby starsze, pojawiając się na skórze uszkodzonej promieniowaniem UV – twarzy, ramionach, uszach lub dekolcie. Ma postać płaskiej lub lekko wypukłej plamy o nieregularnym kształcie, w odcieniach brązu i ciemnobrązowego, często z niebiesko-czarnym zabarwieniem.

4. Czerniak akralny (ALM)
Ten typ najczęściej występuje u osób o ciemniejszej karnacji. Pojawia się na trudno dostępnych obszarach, takich jak podeszwy stóp czy dłonie. Mechanizm powstawania nie jest związany z promieniowaniem UV. Wygląda jak czarna lub ciemnobrązowa plama.

Uwaga na rzadkie odmiany czerniaka

Czerniak oka to najczęstszy nowotwór oka i zazwyczaj diagnozuje się go u osób starszych. Objawy długo mogą pozostawać niezauważone, a w zaawansowanym stadium może wymagać usunięcia całej gałki ocznej. Czerniak oka ma zdolność do